Categorie: H woorden

God ziet. Koning van Damascus (842-800 v. Chr.), opvolger van Benhadad (2 Kon. 8:15 v).

Hebr. sjomeer, de bewaker en beschermer van een kudde (Am. 3:12), of ro’èh, die de kudde weidt (Ps. 23:1 w). De figuur van de herder ziet men belichaamd in de koning (Num. 27:17; 1 Kon. 22:17; Jes. 56:11; Jer. 2:8; Ez. 34:2 w), de messiaanse Koning (Ez. 34:23; Joh. 10:11; Hebr. 13:20; 1 Petr. 2:25), hij is ook een beeld van God (Ps. 23; 80:2; Jer. 3 1:10). In de chr. gemeente heten opzieners en leraars eveneens ‘herders’ onder de Opperherder (1 Petr. 5:4), terwijl de gemeente ‘kudde’ wordt genoemd (Hand. 20:28 v; 1 Petr. 5:2).

Hebreeuws: ‘ibri. Dit is waarschijnlijk: die van de overkant (nl. van de Eufraat) komt. Naam van een groep volken waartoe de Israëlieten behoorden, wier stamvader Eber is (Gen. 10:21), met name Abraham en zijn nakomelingen (Gen. 14:13; 40:15; Ex. 3:18; 1 Sam. 4:6, 9). Paulus noemde zich een Hebreeër (2 Kor. 11:22). Het Hebreeuws is de taal der Hebreeën (Joh. 19:20). De brief aan de Hebreeën is, neemt men aan, gericht tot de christenen uit de Joden, waarschijnlijk in Rome woonachtig (± 85 n. Chr.).

Heilige berg, ook Senir genoemd (Hoogl. 4:8), de hoogste top van de Anti-Libanon (Deut. 3:8; Ps. 42:7) in het uiterste noorden van Israël. Blijkens de naam BaalHermon een cultusplaats (Richt. 3:3; 1 Kron. 5:23).

Plaats van het verbond. Stad in Juda, ten zuiden van Jeruzalem, ook Kirjat-Arba genoemd (Gen. 23:2; Joz. 20:7), waar Abraham een tijdlang woonde (Gen. 13:18); gedurende zeven jaar de residentie van David (2 Sam. 2:11).

Hebr. Adoon, Gr. kurios, weergave van de Godsnaam JHWH, het zgn. tetragrammaton, de vierletter naam, die niet werd uitgesproken (betekent: Ik ben die Ik ben, of: Ik ben er, zoals ik er bij zal zijn, Ex. 3:14). Men zegt niet Jehova, zoals abusievelijk is gedacht, maar: Adonai (d.i. mijn HEER), de Naam, of: de Eeuwige. Een samengestelde titel is JHWH Tsebaoot, Heer der machten (1 Sam. 1:3; 1 Kon. 18:15; Ps. 24:10; Jes. 6:3; Jer. 2:19 etc.).
Alleen de God van Israël is de heerser, de heer der heren, de koning der koningen (Openb. 17:14; 19:16). Opmerkelijk is dat de benaming HEER, kurios, van toepassing wordt op Jezus, de verhoogde Christus: Jezus is HEER (Hand. 2:36; Fll. 2:11).
Aramees sprekende christenen roepen Maran-atha, d.w.z. onze HEER, kom! (1 Kor. 16:22). In tegenstelling tot de keizer van Rome, die als heer (dominus) en god werd vereerd, getuigden christenen van hun kurios.

Hebr. kabóod, gewicht, Gr. doxa, aanzien, glans, de zichtbare, waarneembare uitstraling van een koning of koninkrijk (Ps. 72:19; Spr. 14:28; Jes. 8:7; Matt. 4:8; 6:29). De heerlijkheid van God is de volheid der aarde, de volle rijkdom van de schepping (Jes. 6:3), een vurige lichtglans (Ex. 24:17; Num. 14:10; Deut. 5:24; Ez. 3:23; 43:2; Luc. 2:9). Er wordt ook gesproken over de heerlijkheid van Mozes en Elia (Luc. 9:31), maar vooral wordt er getuigd van de heerlijkheid van de Zoon, een afstraling van die van de Vader (Matt. 25:31; Joh. 1:14; 17:22; Hebr. 1:3; 2:7).

Is zowel het regeren als het gebied, dat beheerst wordt (1 Kon. 9:19; 2 Kon. 20:13). Gods heerschappij wordt geprezen als een eeuwige, onbegrensde koningsmacht (Ps. 103:22; 145:13; Dan. 4:3). Jezus verkondigt het Koningschap van God (Matt. 4:17) en laat dat ook zien (Luc. 11:20; Joh. 4:34). Daardoor worden aan wereldlijke heerschappijen grenzen gesteld en worden ze, zoals de bovenmenselijke machten waarvan Paulus spreekt, begrensd en overwonnen (Mare. 9:31; Joh. 19:10 v; Ef. 1:21; 3:10; Kol. 1:16).

Het deel van de oogst of opbrengst, dat als offer voor de tempel wordt afgezonderd, speciaal voor priesters en Levieten (Num. 18:8 vv; Ez. 20:40), maar ook gave voor de inrichting van het heiligdom (Ex. 35:5). De bergen van Gilboa, die veel opleverden, worden ‘velden der heffingen’ genoemd (2 Sam. 1:21).

Vertaling van het Hebr. gojiém, dat meestal volkeren betekent, d.w.z. de andere naties buiten Israël, die de HEER niet kennen (Deut. 7:6; Neh. 5:8; Jer. 10:25). Het Griekse woord is ethné, dat in het n.t. ook deze betekenis heeft (Matt. 6:32; 10:5; Hand. 4:25; 1 Tess. 4:5). Heidenen zijn dus geen onbeschaafde, achterlijke, ongelovige mensen, maar niet-Joden die hun eigen góden vereren, hun eigen tradities hebben en dikwijls vijanden van Israël zijn (Ps. 79:1; 115:2; Luc. 21:24; Hand. 4:25). Profeten moeten telkens weer een geestelijke strijd voeren tegen de invloeden van de ‘heidenen’ (1 Kon. 18:21; 2 Kon. 18:33; Ps. 106:35 v; Jer. 2:5; Ez. 4:13). Jezus, de Messias van Israël, wordt aan de ‘heidenen’ overgeleverd (Mali. 20:19). Dat heeft niet alleen een ongunstige betekenis, maar is ook een heilzame vervulling van de belofte dat Zijn naam gebracht wordt naar de volken (Hand. 9:15; 13:46 v), dat een licht zal opgaan in Galilea, het land der volken (Jes. 8:23; Matt. 4:15 v). Reeds enkele tientallen jaren na het eerste Pinksterfeest bestaat een belangrijk deel van de chr. gemeente uit gedoopte heidenen (Hand. 13:43; 16:4 v; 17:4-12). Zij behoefden niet besneden te worden of andere regels van de joodse rituele wet te volgen (Hand. 15:19 v).