Een rest van het niet-weggevoerde Israël (Efralm) vermengde zich met kolonisten van elders (2 Kon. 17:24; 18:34). Zijn leiders trachtten de herbouw van Jeruzalem in 520 v. Chr. te verhinderen (Ezra 4:2; 9:1 vv).
De eredienst der Samaritanen is geconcentreerd in de tempel op de berg Gerizim (Joh. 4:21). Hun heilige Schrift bestaat uit de 5 boeken van Mozes. Hun tradities gingen sterk afwijken van die der Joden. ‘Joden gaan niet om met Samaritanen’ (Joh. 4:9). De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan (Luc. 10:25-37) en de prediking van het evangelie aan de Samaritanen (Joh. 4:39-42; Hand. 8:4-25) betekenden een doorbreken van muurvaste posities.