Dit was meestal gerstebrood, tarwebrood was kostbaar. Als het laatstgenoemde algemener wordt, is gerstebrood het voedsel der armen. Brood was een ronde koek met een gat in het midden (zodat het aan een stok, een ‘staf des broods’, Ps. 105:16, werd vervoerd), in gloeiende as (1 Kon. 19:6; Jes. 44:19), op gloeiende stenen (al of niet in een oven), of op een bakplaat (Lev. 2:5; 6:21) gebakken. Het ongezuurde (zonder zuurdeeg) brood, de matze, wordt op Pasen gegeten (Ex. 12:39) en in de cultus gebruikt (Lev. 2:4). Jezus heeft zichzelf ‘brood des levens’ genoemd, d.w.z. brood dat doet leven, dat het ‘eeuwige’ leven geeft (Joh. 6:35, 48). Aan het avondmaal geschiedt de breking van het brood. Brood en wijn verkondigen de dood van de HEER, todat Hij komt (1 Kor. 11:26).
Categorie: B woorden
-
Boek
Het Hebr. woord seefer betekent geschrift in het algemeen. De op papyrus of perkament geschreven teksten hadden de vorm van een rol (Jer. 36:4; Openb. 5:1 w): ‘Zie, hier ben Ik, in de boekrol staat van Mij geschreven’ (Ps. 40:8; Hebr. 10:7). Later ontstaat de codex in boekvorm, de op elkaar gelegde bladzijden die bijeengebonden werden. In de bijbel worden genoemd: het boek des Verbonds (waarin de regels van het Sinaï-verbond waren opgeschreven, Ex. 20:22-23:33, te onderscheiden van de 2 stenen tafelen waarop de 10 woorden ingekerfd zijn (Ex. 31:18; 34:1), het boek des Oprechten (Joz. 10:13; 2 Sam. 1:18), het boek van de Oorlogen van de HEER (Num. 21:14), het boek des Levens (Ex. 32:32; Ps. 69:29; Jes. 4:3; Ez. 13:9; Fll. 4:3; Openb. 3:5; 20:12), waarin zij die ten leven zijn opgeschreven, worden vermeld. Uit de vondsten bij Qumran aan het eind van de jaren ’40 van de vorige eeuw is gebleken dat de boekrollen in kruiken werden bewaard. In de synagoge werden ze in een kast geborgen, reeds in de le eeuwen van onze jaartelling (blijkens een fresco in Doura-Europos). De traditionele vorm werd een tora-schrijn met 2 deuren aan de hoofdwand. In Ezra 6:1 wordt reeds een bibliotheek in Babel vermeld.