Beeld

Het verbod op beelden wordt in Exodus 20:4 gegeven en wordt uitgewerkt in Deuteronomium 4:15-19. Het betreft geen afbeeldingen in algemene zin of afbeeldingen zonder cultische functie. God staat het gebruik van deze beelden wel toe. Neem bijvoorbeeld de stierbeelden onder het koperen wasvat, de cherubim en andere afbeeldingen in de tempels. Het gaat uitsluitend om beelden van een mens of een dier die men aanbad, voor wie men zich boog of op de knieën viel of aan wie men offers bracht (2 Kronieken 33:22; Psalm 78:58; Jesaja 44:10; Daniel 3:5; Openbaring 14:9).

Israël komt vaak in de verleiding en is voortdurend in een strijd verwikkeld tussen het geloof in God, die geest is en de verering van góden in de vorm van een gesneden of gegoten beeld. De meest bekende daarvan is Baäl. Baäl was één van de vele goden van de donder, de storm, de regen en de oorlog. Behalve oorlogsgod was hij ook god van de vruchtbaarheid. Hij werd aanbeden door de Kanaänieten, de Feniciërs, de Arameeërs en de Carthagers (Leviticus 26:1; Richteren 18:20; 2 Koningen 17:16, 2 Koningen 17:41; Psalmen 78:58; Psalmen 106:19; Jeremia 51:47; Hosea 11:2).

In de bijbel is sprake van drie belangrijke beelden. Hieronder volgt een beschrijving van het gouden kalf, het beeld uit de droom van Nebukadnezar en het beeld van het beest.

Gouden kalf

Het gouden kalf was een gouden beeld dat door Aäron werd gemaakt toen Mozes op de Sinaïberg was om de tien geboden te ontvangen. De Israëlieten verenigden zich ontevreden rond Aäron, die om het volk tevreden te stellen sieraden inzamelde om daaruit een gouden kalfsbeeld te vervaardigen. Toen het beeld klaar was, riep het volk uit: “Israël, dit is je god, die je uit Egypte heeft geleid!” De volgende dag bracht het volk offers, vierde feest en danste om het gouden beeld. Toen Mozes naar het kamp aan de voet van de Sinaï terugkeerde, werd hij woedend en smeet de stenen platen waarop de tien geboden stonden kapot. Daarna vernietigde hij het beeld (Éxodus 32, Deuteronomium 9:15-21).

De traditie wil dat Jerobeam eeuwen later twee gouden kalveren maakte om te aanbidden. Eén plaatste hij in Betel, de andere in Dan (1 Koningen 12:28-30).

Beeld uit de droom van Nebukadnezar

Het boek Daniël is voornamelijk een profetisch boek. Het zou de titel kunnen dragen: “De tijden der heidenen” (Lukas 21:24), omdat het een beschrijving geeft van de wereldheerschappijen tot aan de eindtijd. De “tijden der heidenen” vingen aan toen de koninkrijken Israël en Juda, door vreemde mogendheden werden overwonnen. Ze moesten hun zelfstandigheid als onafhankelijke staten prijsgeven en de kroon moest worden afgezet (Ezechiël 21:26). De tien stammen van Israël werden in 721 vChr. weggevoerd naar Assyrië en zijn sindsdien onder de volken verdwenen. Later werden de twee stammen Juda en Benjamin, na de verwoesting van Jeruzalem in 606 vChr., in ballingschap weggevoerd naar Babel, waarvan het grootste gedeelte, 70 jaren later, weer naar het land terugkeerde.

Onder de ballingen bevond zich de jonge Daniël, een prins van koninklijke bloede, die geplaatst werd aan het hof van koning Nebukadnezar. Daniël verwierf door zijn onwankelbare trouw aan God eerbied en achting van heel zijn omgeving. Hij was een wijs man en had veel inzicht en daardoor werd hij al spoedig geroepen om als hoveling “voor het aangezicht des konings” te staan. Hij maakte zelfs deel uit van een soort kroonraad, die de koning advies moest geven.

Op zekere nacht droomde Nebukadnezar een droom, die de Chaldeeën en wijzen van Babel niet konden uit leggen. Aan Daniël echter, werd de droom en haar betekenis door God in een nachtgezicht verklaard. Wat de koning in zijn droom had gezien, was een groot beeld, uit verschillende metalen vervaardigd, waarin de wereldrijken, vanaf Babylonië tot aan het einde der menselijke heerschappij, symbolisch werden voorgesteld. Het was een hoog, glanzend beeld, waarvan de aanblik schrikwekkend was (Daniël 2:31). De structuur van het beeld en de betekenis van zijn onderdelen, was als volgt:

Daniël 2:44

Hoofd ~ Goud ~ Babylonische rijk ~ 606 – 538 vChr.
Borst en armen ~ zilver ~ Medo-Perzische rijk ~ 538 – 330 vChr.
Buik en lendenen ~ koper ~ Grieks-Macedonische rijk ~ 330 – 146 vChr.
Benen ~ ijzer ~ Romeinse rijk ~ 146 vChr. – 476 nChr.
De ijzeren benen eindigden in ijzeren/lemen voeten, die op hun beurt weer uitliepen in tien tenen, eveneens van ijzer, vermengd met kleiachtig leem.

De betekenis van de benen, voeten en tenen is heel bijzonder, omdat het daarin voorgestelde Romeinse rijk nog altijd niet zijn eindvervulling heeft gekregen. Weliswaar is het in zijn oude vorm (ijzeren benen) in 476 nChr. ten onder gegaan, maar uit de slotfase van Nebukadnezars droom blijkt, dat dit Romeinse rijk slechts tijdelijk van het wereldtoneel is verdwenen en dus nog steeds sluimerend voort bestaat. Dit komt geheel overeen, met wat Johannes daarover schreef in Openbaring 17:8. Hij zegt daar over dit rijk “dat was en niet is, hoewel het is.”; “en het zal opkomen uit den afgrond”. Dit laatste is dus nog toekomst.

De ijzeren/lemen voeten en tenen geven aan, dat het Romeinse rijk in zijn toekomstige vorm de nodige samenhang zal missen. De verdeling in tien tenen wijst er op, dat het Romeinse rijk in zijn eindstadium zal bestaan uit een bond van tien verschillende staten (vgl. de tien horens uit Daniël 7:7 en Openbaring 13:1), die met elkaar wel een geweldig machtsblok vormen, maar toch in hun verschillende ideologieën geen samenhangend geheel vormen. Een resultaat van het ijzer dat zich vermengt met leem (Daniël 2:43).

Maar met de voorstelling van het beeld van de wereldrijken was Nebukadnezars droom nog niet afgelopen. Want zonder dat er een mens aan te pas kwam was er van een hoge berg een steen losgeraakt. Deze steen trof het beeld zodanig aan de voeten dat het totaal instortte. Dit betekent, dat het gehele systeem van de menselijke heerschappij, zoals dit tot nu toe functioneert onder leiding van de “overste dezer wereld”, ten onder zal gaan.

De steen, die het beeld verbrijzelde, werd zelf tot een grote berg, die de gehele aarde vulde. Daniël gaf daarvan de verklaring, dat “in de dagen van die koningen” (de tien tenen) de God des hemels een Koninkrijk zal oprichten, dat in eeuwigheid niet ten onder zal gaan en waarvan de heerschappij ook op geen ander volk meer zal overgaan: het eeuwig Koninkrijk van Christus, dat begint met het Duizendjarig Rijk.

Beeld van het beest

Terwijl de apostel Johannes als banneling op het eiland Patmos leeft, ziet hij in één van zijn visioenen achtereenvolgens twee beesten verschijnen. Het eerste komt op uit de zee en symboliseert het herstelde Romeinse rijk en tevens de persoon van de antichrist, terwijl het tweede beest een voorstelling is van de valse profeet die uit de aarde oprijst. Door de valse profeet zal van het eerste beest een beeld worden vervaardigd, dat in Daniël 12:11 en in Matthéüs 24:15 wordt genoemd “de gruwel der verwoesting, staande op de heilige plaats”. Deze heilige plaats kan geen andere zijn dan de voorhof of misschien zelfs wel het Heilige der heiligen van de tempel te Jeruzalem.

Door wie weet welke occulte satanskracht wordt aan dit beeld “een geest” gegeven, zodat het tot verbazing van heel de wereld zelfs in staat is tot spreken. Dan zullen alle inwoners van de aarde een oproep krijgen om voor het beeld te Jeruzalem (of mogelijk een afgietsel daarvan op diverse plaatsen) te verschijnen, teneinde zich daarvoor te buigen en het beest te aanbidden. Het zal de meeste mensen niet moeilijk vallen om een geniaal wereldleider zoals de antichrist zal blijken te zijn, goddelijke eer te bewijzen, vooral ook omdat hij over grote krachten weet te beschikken.

De mensen die dan weigeren het beest te aanbidden, zullen op gruwelijke wijze worden vervolgd en om het leven gebracht worden. Maar zij worden opgewekt en Johannes ziet de martelaren in een ontelbaar aantal staan voor de troon van God en het Lam. Ze zijn bekleed met het witte gewaad der gerechtigheid en hebben de palmtakken der overwinning in de hand. Gekomen uit de grote verdrukking, mogen zij nu staan voor Gods troon (Openbaring 7:9-17).

Zij die aan het bevel tot aanbidding van het beeld gehoor geven, ontvangen op hun rechterhand of voorhoofd een merkteken, dat hen met lijf en ziel verbindt aan de antichrist.

Zoekterm

Beeld

Vertalingen

Engels: Image

Duits: Bild

Hebreeuws: מַשְׂכִּית

Grieks: εἰκών

Betekenis

van Dale

1 nabootsing, doorgaans in een duurzaam materiaal zoals hout, steen, been, gips, metaal of was, van een godheid, een mens, een dier, ook wel van een voorwerp
2 nabootsing van mens of dier enz. in een plat vlak, in tekening of schilderij, ook wel alleen de omtrek aanduidend
3 (gewestelijk) (in de verkleinv.) bidprentje
4 (bij uitbreiding) wat naar een voorbeeld gemaakt is of schijnt en daarmee overeenkomt
5 goed gelijkende, treffende voorstelling
6 wat bijzonder mooi in zijn soort is
7 voorstelling van iets door be- of omschrijving in woorden, m.n. een afgeronde voorstelling
8 voorstelling van iem. of iets in de geest
9 niet-rechtstreekse voorstelling, overdrachtelijke aanduiding
10 door het gezicht verkregen voorstelling, gevormd door de lichtstralen die van een voorwerp uitgaan

Strong

H4906 מַשְׂכִּית maskiyth (mas-keeth’) n-f.